معاونت پژوهش حوزه علمیه الزهراء سلام الله علیها ارومیه

موضوع تحقیق:اعتدال در قرآن

پژوهشگر:زهرا هاشم نژاد

موضوع تحقیق پایانی« اعتدال در قرآن» می باشد که در آن اعتدال در امور اقتصادی و اخلاقی مورد بررسی قرار می گیرد . در هرفصل مفهوم ، حد وسط وجانب افراط و تفریط مورد بررسی قرارگرفته است در این پایان نامه با استفاده از روش کتابخانه ای این فرضیه را مطرح می کنیم که تبیین اعتدال از دیدگاه قرآن کریم به اصلاح و تعالی افراد جامعه منجر می شود هدف، پاسخ به این سئوال است که دیدگاه قرآن درباره اعتدال چیست؟ اعتدال به مفهوم رعایت حد وسط، تعادل و نهادن هر امری در جای خود می باشد.از منظر آیات و روایات ، اعتدال در تمامی امور پسندیده و صحیح است اعتدال یک امر نسبی است ونسبت به افراد در شرایط مختلف زمانی و مکانی تفاوت می کند در قرآن از راه راست به عنوان راه میانه یاد شده است. اسلام مکتب اعتدال و میانه روی است. چنانچه یکی از اصول دین عدل است و اعتدال هم از مصادیق عدل و عدالت می باشد. اهمیت این اصل تا بدانجاست که تمام قوانین و برنامه ها و حتی آسمانها و زمین بر محور این اصل بنا نهاده شده است. اعتدال به عنوان اصل قرآنی ، همه شئون زندگی فردی و اجتماعی و تمامی فعالیتهای سیاسی، اقتصادی و عقیدتی را، از جزئی ترین تا مهم ترین موضوعات در بر می گیرد.حتی در کارهای نیک مانند عبادت و انفاق نیز، این اصل رعایت شده که بیانگر اهمیت و جایگاه اعتدال است. این اصل قرآنی که منطبق با فطرت و عقل خدا داد است اسباب رشدو کمال یابی انسان را رقم می زند ولی افراط و تفریط موجبات سقوط انسان را فراهم می آورد.در این تحقیق مفاهیم اعتدال و مفاهیم مرتبط با این موضوع تبیین گردیده است. نگارنده، اعتدال در انفاق، دنیا طلبی و مصرف را به عنوان اعتدال در امور اقتصادی و اعتدال در خوف و رجاء ، شادی و تواضع را به عنوان اعتدال در امور اخلاقی بررسی کرده است. و همچنین شبهاتی را مطرح کرده و به آنها پاسخ داده است.
واژگان کلیدی تحقیق: اعتدال، قرآن، انفاق، مصرف، دنیا طلبی، خوف و رجاء ،شادی، تواضع.