معاونت پژوهش حوزه علمیه الزهراء سلام الله علیها ارومیه

?راهنمای کاربردی انتخاب موضوع و عنوان پایان نامه:

رساله و پایان نامه، نتیجه ماندگار کار علمی یک دانشجو بعد از طی تحصیلات عالیه به حساب می آید که تا سالیان دراز می تواند مورد استفاده وی و سایر پژوهشگران و ذینفعان قرار گیرد.
لذا انتخاب موضوع مناسب، به عنوان نخستین قدم برای انجام یک پایان نامه مناسب، امری حیاتی محسوب می شود.
برای رسیدن به موضوع مناسب برای پایان نامه، محقق ابتدا باید سه حوزه اصلی مرتبط با خودش را مرور کرده و نکات مهم آن را یادداشت نماید. این سه حوزه عبارتند از: الف) سوابق کاری و علمی محقق، ب) برنامه آینده کاری و علمی محقق، ج) علایق و جذابیت های فردی محقق.

گام عملی بعدی برای رسیدن به موضوع مناسب، انجام موارد زیر می باشد:
1- مرور ادبیات موضوعی مرتبط با رشته تحصیلی (شامل مطالعه مقالات و کتب داخی و خارجی)
2- بررسی عناورین پایان نامه های قبلی در رشته تحصیلی (از طریق سایت ایرانداک) (همچنین در ادامه برخی عناوین پایان نامه های اروپایی آمده است)
3- مرور مجدد مباحث ارائه شده در کلاسهای درسی و پروژه های کلاسی انجام شده
4- بحث و تبادل نظر با اساتید و سایر دانشجویان هم دوره و دوره های بالاتر
پس از طی این مراحل فوق و مشخص شدن قلمرو اصلی موضوع، برای رسیدن به یک عنوان معین برای پایان نامه، ابتدا بایستی قلمرو اصلی موضوعی در بانکهای اطلاعاتی معتبر (معرفی برخی بانکهای اطلاعاتی معتبر) جستجو شود و آخرین مقالات مرتبط با آن حوزه مشاهده گردد. سپس براساس سوابق موجود، حوزه جدیدی برای فعالیت در آن قلمرو موضوعی انتخاب گردد.
در این مرحله محقق می تواند متغیرهای (مستقل و وابسته) مورد مطالعه خود را در قلمرو موضوعی تعیین شده مشخص کند، و در نهایت جامعه آماری و روش مورد استفاده خود را مشخص کند و عنوان نهایی تحقیق خود را تدوین نماید. این فرایند به طور خلاصه به شرح زیر می باشد:

عنوان= نوع تحقیق (بررسی/مطالعه/شناسایی/تاثیر/طراحی/تدوین) قلمرو اصلی موضوع (متغیرها) جامعه آماری/مورد مطالعه (نام یک شرکت یا کسب و کار)+ روش و رویکرد خاص

مثال1: بررسی تاثیر تسهیم دانش بر عملکرد شرکت ملی نفت ایران با رویکرد کارت امتیازی متوازن
مثال2: طراحی و تدوین استراتژی شرکت ملی نفت ایران بر اساس مدل SWOT

همچنین در انتخاب عنوان پایان نامه، چند نکته مهم قابل توجه اند:
1- عنوان پایان نامه باید برای سایر خوانندگان جذاب باشد، یعنی به گونه‏ای انتخاب شود که نظر خوانندگان را که معمولاً ابتدا فهرست عناوین مندرج در یک بانک اطلاعاتی و فهرستی از عناوین پایان نامه را می‏خوانند، به خود جلب نماید.
2- عنوان را ناظر به مسائل انتخاب کنید. در پایان نامه های دانشگاهی، به دلیل اهمیت مسأله محوری، بهتر است عنوان ناظر به مسأله و یا چالش موجود در یک سازمان، کسب و کار، صنعت یا جامعه انتخاب شود.
3- عنوان باید از تعابیر احساسی و عاطفی عاری باشد. به کار بردن زبان دقیق در عنوان تحقیقاتی لازم است.
4- اخذ پاسخ مسأله در عنوان، شایسته نیست. عنوان را باید نسبت به پاسخ بی طرف تعبیر کرد.
5- عنوان باید رسا، بلیغ و فصیح باشد. در شرایط مساوی عنوان کوتاه بهتر است و در هر شرایطی از اخذ عنوان تکراری پرهیز کنید.