معاونت پژوهش حوزه علمیه الزهراء سلام الله علیها ارومیه

24 نکته طلایی برای نگارش مقاله و پایان نامه و کتاب

(با تاکید و تمرکز بر نحوه نگارش مقاله در بخش چکیده، مقدمه، نتیجه، منابع)

تدوین و تالیف: دکتر علیرضا کاوند

عضو هیات علمی دانشگاه علوم و معارف قران کریم- دانشکده تفسیر و معارف قرآن کریم قم

برای نوشتن مقاله یا پایان نامه یا کتابی خوب موارد ذیل باید رعایت شود:

1- چکیده (Abstract) (الخلاصة: الملخص) :

نمایشی کوتاه و مختصر از اطلاعاتی است که در یک متن دانشگاهی، پژوهشی و یا مقالات آی اس آی(بین المللی) برای خواننده می آید. محتوای یک چکیده، فشرده اما تشریح کننده است و خواننده با خواندن چکیده مقاله پی خواهد برد که چه مطالبی در متن اصلی پوشش داده شده است. به بیان غیر رسمی، چکیده مقاله خواننده را مصمم می کند که متن مقاله را بخواند و یا از آن صرف نظر کند. اگر شما یک مقاله علمی را می نویسید، توصیه می شود که نوشتن چکیده آخرین کاری باشد که انجام می دهید.

1-1- چهار بخش اصلی در متن چکیده وجود دارد:

1-1-1- انگیزه و بیان مسئله: (طرح مساله): چرا ما به مسئله ی حاضر اهمیت می دهیم؟

1-1-2- ضرورت و هدف: ضرورت و هدف تحقیق چه بوده است؟

1-1-3- روش ها / رویه ها / راهکار ها: (روش تحقیق): دقیقا شما چه کاری کردید تا به نتیجه رسیدید؟ (مثلا : در این تحقیق که با روش توصیفی-تحلیلی و بر مبنای آیات و روایات و دیدگاه اندیشمندان مسلمان شیعه و اهل تسنن …صورت گرفته دریافتیم که…)

1-1-4- نتایج / دستاوردها/ محصولات : به عنوان نتیجه و محصول کاری که با روش بیان شده، انجام شده است چه چیزی یافته اید / یاد گرفته اید/ ایجاد کرده اید. در پایان با توجه به مسئله ای که بیان کردید، بزرگترین یافته شما برای درک بهتر و پیشبرد موضوع تحقیقاتی چه بوده است.

1-2- به یاد داشته باشید که موضوع اصلی چه بوده است و شما می خواهید چه چیزی را به خوانندگان ارائه کنید. خود را در جای خواننده بگذارید و سعی کنید بفهمید که نویسنده در چه ارتباطی بحث می کند.

1-3- کل مقاله و پایان نامه را یک بار دیگر بخوانید و زیر جملات مهم و اساسی آن خط بکشید ( می توانید از ماژیک هایلایت هم استفاده کنید ). مواردی که آنها را برجسته کرده اید می تواند برای نوشتن چکیده بسیار مفید باشند.

1-4- توجه داشته باشید که یک مقاله یا پایان نامه فقط یک موضوع اصلی دارد، ممکن است چندین موضوع کوچک فرعی نیز داشته باشید اما همواره تمرکز شما باید بر روی موضوع اصلی باشد. شما چکیده را می نویسید تا نکات اصلی و برجسته تحقیق را در چند خط به خواننده ارائه کنید.

1-5- در هنگام نوشتن چکیده از کلمات و جملات واضح و قوی استفاده کنید. توجه کنید که شما یک چکیده از یک مقاله یا پایان نامه علمی می نویسید، لذا بر روی واقعیات تکیه کنید و ساده و کوتاه بنویسید. در متن شما باید یکپارچگی وجود داشته باشد. جملات قبلی و بعدی از نظر سیر موضوعی باید خط مشی مشخصی را دنبال کنند که همان موضوع اصلی تحقیق است(برگرفته از سایت تراپر دات کام).

1-6- تعداد کلمات چکیده در مقالات و پایان نامه ها طبق ایین نامه هر مجله و ایین نامه نگارش پایان نامه هر دانشگاه متفاوت است. چکیده مقاله حد اکثر 150 کلمه و چکیده پایان نامه حد اکثر 250 یا 300کلمه باشد.

2- تعداد کلید واژه ها در مقالات، بین 3 تا 7 واژه است که البته معمولا در پایان نامه ها بین 7 تا 10 کلمه است.

3- در مقاله یا پایان نامه شما در قسمت مقدمه (طرح مساله) باید به تاریخچه تحقیق پرداخته شود و در ادامه، هدف تحقیق بیاید همچنین معمولا در قسمت های بعدی روش تحقیق نیز بیان می شود. این اطلاعات را نیز با ماژیک یا در کامپیوتر برجسته کنید تا برای نوشتن چکیده آماده تر شده باشید. قسمت مقدمه (طرح مساله) (بیان مساله) مقاله یا پایان نامه دربردارنده ی نگاه کلی به مطلب و خلاصه ای از موارد انجام شده در یک تحقیق است، همچنین در کل اثرتان به دنبال جملات کلیدی و مهم باشید.

4- پس از مقدمه (طرح مساله) (بیان مساله) در صورت ضرورت باید بخشی را به عنوان مفهوم شناسی(واژه شناسی) اختصاص دهید.(تعبیر: «معنا شناسی واژگان»، به معنای بررسی واژه یا واژگان یک جمله از نظر علم معناشناسی و تحلیل سیاق کابرد آنها است و با بحث مفهوم شناسی متفاوت است). تمام واژگانی را که به دنبال شناخت و توضیح معنای آنها هستید، زیر بخش مفهوم شناسی بیاورید. مثاال: قرآن در لغت؛ قرآن در اصطلاح

5- واژگان باید حتما از طریق منابع عربی و فارسی و انگلیسی واژه شناسی دقیق شود. معادل های چند زبانه اش نقل شود و تفاوتش با واژگان شبیهش بیان شود.

6- در کل متن مقاله یا پایان نامه شما، همیشه باید علایم سجاوندی رعایت شود. علایم سجاوندی همیشه به کلمه قبل میچسبد و از کلمه بعد یک فاصله دارد.